✨MẮT NÀO XANH NHẤT (nobel văn chương 1993) - TA VẪN LUÔN SỐNG TRONG LÂU ĐÀI – Toni Morrison và Shirley Jackson – San Hô Books

Tôi đã làm việc và biết San Hô Book được một thời gian. Khởi điểm là một đơn vị làm sách thiếu nhi đầy cá tính. Sách họ in ấn chất lượng – và nhất là lựa chọn đầu sách cho trẻ văn minh – toàn sách mua bản quyền. Hồi ấy khi biết họ có ý định làm sách văn học dạng “khó” – gồm 2 tựa tôi chuẩn bị giới thiệu đây – tôi đã rất ấn tượng, thấy họ có cá tính và tìm tòi.

Tuần trước cầm trên tay bản in thử, tôi đã ưng ý, sách in ở chất lượng cao nhất miền bắc rồi, chăm chút đến cả chất giấy. Bạn cầm tay mới thấy được. Nhưng chắc sẽ thấy nó khác biệt.

Trở về tác phẩm, họ lựa chọn hai cuốn sách giàu cá tính, trong đó ta sẽ chờ đợi thêm một dịch phẩm nữa của “Người yêu dấu” Toni Morrison – Nobel văn chương 1993 – qua bản dịch của Thiên Nga (rất quen thuộc với các tác phẩm của Nhã Nam phát hành, nhất là Orhan Pamuk).

Mắt nào xanh nhất là cuốn tiểu thuyết đầu tay của tác giả Toni Morrison (tên gốc: The Bluest Eye – 1970), kể về Pecola – một bé gái da đen lớn lên ở Lorain, Ohio (quê hương của tác giả) trong những năm sau cuộc Đại khủng hoảng. Pecola cầu nguyện cho đôi mắt của mình chuyển sang màu xanh, để con bé được yêu quý như tất cả những đứa trẻ da trắng, tóc vàng, mắt xanh ở Mỹ. Vào mùa thu năm 1941, năm cúc vạn thọ trong vườn của Breedloves không nở hoa, cuộc sống của Pecola thay đổi theo những cách đau đớn và tàn khốc.

Ra mắt vào năm 1962, ba năm trước khi tác giả qua đời, Ta vẫn luôn sống trong lâu đài – tác phẩm cuối cùng của tác giả người Mỹ Shirley Jackson, là một thiên cổ tích ớn lạnh mà đẹp đẽ dị thường. Là nữ nhà văn sáng tác trong thời đại xã hội Mỹ chỉ ghi nhận sự hiện diện của người phụ nữ trong căn bếp, với Ta vẫn luôn sống trong lâu đài, Shirley Jackson viết về sự phản kháng, cuộc nổi loạn, hiện thực hoá khát vọng “được tách biệt, được một mình, được tự đứng và bước đi trên đôi chân mình, không khác thường, yếu đuối, bất lực, nhục nhã.”

MẮT NÀO XANH NHẤT

Toni Morrison – Nobel Văn chương 1993

Thiên Nga dịch

TA VẪN LUÔN SỐNG TRONG LÂU ĐÀI

Shirley Jackson

Linh M. Nguyễn dịch

❷ Về tác giả:

Toni Morrison là giáo sư ngành Nhân văn tại Đại học Princeton, từng nhận giải National Book Critics Circle, và giải Pulitzer với tiểu thuyết "Yêu Dấu". Bà là người phụ nữ Mỹ gốc Phi đầu tiên giành giải thưởng Nobel Văn Chương (1993).

Nữ nhà văn đã dày công tìm hiểu bản sắc người gốc Phi trên đất Mỹ, và đặc biệt là trải nghiệm của những người phụ nữ da đen nơi viễn xứ.

"Bà không ngần ngại phơi bày ra ánh sáng những trang sử tối tăm của bị đối xử t.àn t.ệ và giáng cấp, một quá khứ đau thương đến không tưởng của một thời đại thiếu vắng tình yêu thương."

Cựu Tổng thống Barack Obama từng nói về bà: "Tác phẩm của Toni Morrison mang đến cho chúng ta loại sức mạnh của luân lý và cảm xúc mà ít nhà văn nào làm được".

Toni Morrison qua đời năm 2019, để lại những áng văn chương ám ảnh, một bài học về lịch sử, niềm tin và sức mạnh con người.

Shirley Jackson (1916 – 1965), nữ nhà văn người Mĩ, là bậc thầy sáng tác truyện kinh dị bí ẩn ở thế kỉ XX, nổi danh với các tiểu thuyết "Chuyện ma ám ở Dinh thự Hill", "Ta vẫn luôn sống trong lâu đài" và truyện ngắn “The Lottery” (Tạm dịch: “Xổ số”) – tác phẩm được giảng dạy trong chương trình Ngữ Văn tại Mỹ.

Là một trong những nguồn cảm hứng lớn nhất của “ông hoàng thể loại kinh dị” Stephen King, Shirley Jackson để lại 06 tiểu thuyết, 02 hồi kí và hơn 200 truyện ngắn. Năm 2007, tên của bà được đặt cho một giải thưởng Văn học thường niên dành cho truyện tâm lí kinh dị kì bí tại Mỹ – Giải Shirley Jackson.