Giới thiệu sách Biển Đời Biển Học - Trải Nghiệm Và Suy Tư
TỰA
Tính đến nay (2025) tôi đã định cư ở Úc gần 45 năm. Trong quãng thời gian đó, tôi đã sống và hít thở không khí của các trường đại học Úc và phương Tây hơn bốn thập niên. Trải qua những ngày đầu là một sinh viên bỡ ngỡ, vật lộn với tiếng Anh và văn hóa mới, đến những năm tháng làm giáo sư và lãnh đạo trong một cộng đồng khoa học, tôi tự hỏi trong thời gian đó mình đã học được gì và có thể chia sẻ gì với các bạn trẻ hơn. Cuốn sách này là một nỗ lực nhằm trả lời câu hỏi đó. Tôi sẽ chia sẻ về hành trình học hành của tôi. Đó là một sự nhìn lại và chiêm nghiệm về giáo dục đại học và hoạt động khoa học cùng những suy tư về giáo dục đại học ở Việt Nam. Cuốn sách được chia thành ba phần. Phần đầu tiên theo chân hành trình cá nhân của tôi, từ những khó khăn ban đầu khi bước vào giảng đường đến những trải nghiệm tại các trường đại học Úc. Tôi bị “ấn tượng” bởi phong cách giảng dạy vừa thoải mái nhưng vô cùng hiệu quả của những người thầy tôi. Tôi kể về chặng đường học tiến sĩ của mình, những thử thách khi viết bài báo khoa học đầu tiên, và sự bất định trong nghiên cứu khoa học. Trong phần thứ hai, tôi suy nghiệm hành trình học thuật của mình và chia sẻ những bài học và kinh nghiệm với bạn đọc. Tôi bàn về các khía cạnh quan trọng của đời sống học thuật như quy trình phản biện khoa học, kỹ năng viết bài nghiên cứu, tham gia hội nghị, và những vẫn đề đạo đức mà các nhà nghiên cứu phải đối mặt. Tôi giới thiệu các phương pháp thực tiễn, như công thức IDEA trong viết văn khoa học và phương pháp MOLIA trong báo cáo nghiên cứu. Ngoài ra, tôi cũng phân tích những vấn đề sâu xa hơn, bao gồm tâm lý học thuật, tác động của chủ nghĩa cá nhân trong khoa học, và những cạm bẫy thường gặp trong nghiên cứu. Phần thứ ba mở rộng thảo luận về giáo dục đại học tại Việt Nam, nơi tôi đã quay về với những đóng góp có ý nghĩa. Tôi đặt ra những câu hỏi nền tảng: Sứ mệnh thực sự của một trường đại học là gì, tự do học thuật có ảnh hưởng như thế nào đến việc kiến tạo tri thức mới, xếp hạng đại học có ý nghĩa ra sao đối với Việt Nam. Tôi phân tích cấu trúc đào tạo tiến sĩ, những thách thức trong quá trình chuyển đổi từ nghiên cứu sinh thành nhà khoa học độc lập, và những hiểu lầm phổ biến về danh hiệu “giáo sư”. Phần này kết thúc bằng những để xuất cải cách trong quá trình bổ nhiệm giáo sư, nhằm đưa ra những góc nhìn về cách mà hệ thống giáo dục đại học Việt Nam có thể phát triển để đạt tiêu chuẩn quốc tế. Cuốn sách này không phải là một hồi ức theo nghĩa truyền thống. Một số nội dung trong sách đã được viết lại từ những bài đã đăng trên các diễn đàn báo chí như Tuổi Trẻ cuối tuần và mục Góc nhìn (VnExpress), và theo tôi biết, đã thu hút chú ý của bạn đọc. Tôi muốn xem đó là những suy nghĩ và khám phá về thế giới học thuật. Cuốn sách được viết dành cho sinh viên đang tìm kiếm định hướng, cho giảng viên đang trăn trở về vai trò của mình, và cho các nhà hoạch định chánh sách đang xây dựng tương lai cho các trường đại học. Bằng cách chia sẻ những trải nghiệm và phân tích của mình, tôi hy vọng có thể đóng góp vào cuộc đối thoại về vai trò của giáo dục đại học trong việc tạo ra tri thức, thúc đẩy tiến bộ xã hội và khai phá những chân trời mới trong khoa học tại Việt Nam. Khi bạn đọc những trang sách này, tôi hy vọng bạn sẽ tìm thấy điều gì đó có giá trị, dù là một bài học để áp dụng trong việc học của chính mình, một góc nhìn để hướng dẫn nghiên cứu hay giảng dạy, hay một tầm nhìn để truyền cảm hứng cho công tác quản lý, lãnh đạo của bạn. Nhưng hơn thế nữa, tôi hy vọng bạn sẽ được nhắc nhở về tầm quan trọng của giáo dục đại học, không chỉ như một phương tiện để đạt được mục tiêu mà còn là một mục tiêu tự thân. Bởi cuối cùng, chính thông qua giáo dục, chúng ta khám phá ra mình là ai, chúng ta coi trọng điều gì, và chúng ta có thể đóng góp gì cho thế giới. Đây là hành trình của tôi, nhưng cũng là hành trình của bạn. Hãy cùng nhau bước đi.
Nguyễn Văn Tuấn 30/4/2025
👁️
12 | ⌚2025-09-05 17:56:52.282
VNĐ: 193,600
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%



Giới thiệu sách Biển Đời Biển Học - Trải Nghiệm Và Suy Tư TỰA Tính đến nay (2025) tôi đã định cư ở Úc gần 45 năm. Trong quãng thời gian đó, tôi đã sống
1. 1Q84 tập 1 Đừng chỉ đọc các trích đoạn nho nhỏ đăng trên những trang báo, tin tức, giới thiệu sách. Hãy mang một quyển về nhà và tự chiêm nghiệm, để thấy được
1. Hạnh Phúc Đến Từ Sự Biến Mất Là sư trụ trì của tu viện Bodhiyana (Giác Thừa) và là Giám đốc tâm linh của Hiệp hội Phật giáo Tây Úc, Ajahn Bram không chỉ
1. Hạnh Phúc Đến Từ Sự Biến Mất Là sư trụ trì của tu viện Bodhiyana (Giác Thừa) và là Giám đốc tâm linh của Hiệp hội Phật giáo Tây Úc, Ajahn Bram không chỉ
1. Hạnh Phúc Đến Từ Sự Biến Mất Là sư trụ trì của tu viện Bodhiyana (Giác Thừa) và là Giám đốc tâm linh của Hiệp hội Phật giáo Tây Úc, Ajahn Bram không chỉ
TIKI KHUYÊN ĐỌC ĐÁNH GIÁ TỪ TIKI.VN: Đừng chỉ đọc các trích đoạn nho nhỏ đăng trên những trang báo, tin tức, giới thiệu sách. Hãy mang một quyển về nhà và tự chiêm nghiệm,
Đừng chỉ đọc các trích đoạn nho nhỏ đăng trên những trang báo, tin tức, giới thiệu sách. Hãy mang một quyển về nhà và tự chiêm nghiệm, để thấy được tài năng của Murakami,
PRE-ORDER - HÀNG ĐẶT TRƯỚC DỰ KIẾN HÀNG VỀ: 21/02/2025 TƯ DUY NHƯ MỘT TRIẾT GIA: Học giả, người mơ mộng và nhà hiền triết có thể dạy chúng ta sống như thế nào? Tác
TƯ DUY NHƯ MỘT TRIẾT GIA: Học giả, người mơ mộng và nhà hiền triết có thể dạy chúng ta sống như thế nào? Tác giả: Peter Cave BTV: Duy Anh NỘI DUNG CHÍNH “Tư
1.Yes Or No - Những Quyết Định Thay Đổi Cuộc Sống Trong cuộc sống, không ít lần bạn phải đứng trước sự lựa chọn khó khăn khi phải quyết định một vấn đề nào đó.
TÂM LÍ HỌC ĐÁM ĐÔNG - GUSTAVE LE BON Gustave Le Bon (1841 - 1931) là nhà tâm lí học xã hội nổi tiếng người Pháp với lí thuyết về đám đông. Ông viết về
Combo Sách Con Đường Chuyển Hoá + Chia Sẻ Từ Trái Tim (Bộ 2 Cuốn) 1. Con Đường Chuyển Hoá - Sa Môn Thích Pháp Hòa NỘI DUNG CHÍNH Sau khi quyển sách đầu tiên,
[Combo 3 cuốn]- Sách Tâm Sự Về Tình Yêu + Sẵn Sàng Để Yêu + Tình Yêu Cũng Cần Phải Học- YMATE Giới thiệu chung sách Tâm Sự Về Tình Yêu "Tâm sự về tình
1. Hạnh Phúc Đến Từ Sự Biến Mất Là sư trụ trì của tu viện Bodhiyana (Giác Thừa) và là Giám đốc tâm linh của Hiệp hội Phật giáo Tây Úc, Ajahn Bram không chỉ
Có những nghịch lý trong hệ thống giáo dục hiện nay buộc các nhà giáo dục học phải suy nghĩ: Trong suốt cuộc đời đi học, từ lớp vỡ lòng đến hết bậc đại học
Có những nghịch lý trong hệ thống giáo dục hiện nay buộc các nhà giáo dục học phải suy nghĩ: Trong suốt cuộc đời đi học, từ lớp vỡ lòng đến hết bậc đại học
[Combo 3 cuốn]- Sách Tâm Sự Về Tình Yêu + Tình Yêu Cũng Cần Phải Học- YMATE Giới thiệu chung sách Tâm Sự Về Tình Yêu "Tâm sự về tình yêu" là cuốn sách của
Combo Thao Túng Tâm Lý Đám Đông + Diễn Biến Tâm Lý Đám Đông GIỚI THIỆU: 1. Thao Túng Tâm Lý Đám Đông (SB). THAO TÚNG TÂM LÝ ĐÁM ĐÔNG - NGHỆ THUẬT LÀM CHỦ
Mindfulness - Sống Tỉnh Thức Và Thực Hành Chánh Niệm Cuốn sách mang tính cách mạng cho thấy cách áp dụng chánh niệm vào mọi khía cạnh trong cuộc sống của chúng ta. Giải thích
Quà tặng đặc biệt khi mua Tủ sách Tinh hoa Chứng khoán toàn tập 2021 – MŨ 1% CLUB VIỆT NAM độc quyền Huyền thoại Charlie Munger từng chia sẻ một trong những bí quyết
Tác giả: Swami Amarjyoti Dịch giả: Nguyên Phong Ngày xuất bản: 2020 Kích thước: 14.5 x 20.5 cm Nhà xuất bản: NXB Thế giới Loại bìa: Bìa mềm Số trang: 224 Gía: 88.000VNĐ Mô tả
Counting Creatures A stunning counting book full of gorgeous baby animals, with amazing flaps to lift and holes to peep through. From Julia Donaldson, bestselling author of The Gruffalo, and Sharon King-Chai, who together created
Refreshed with new content and artwork to support the September 2014 National Curriculum changes, these workbooks link school and home learning for pupils in Year One. With an additional guide to help parents with the
Minh Nhật Tinh Trình - Tập 2 Sau khi đóng máy bộ phim Tiệm Viễn, Du Minh và Tinh Trình đều dành tình cảm sâu đậm cho đối phương. Thoát ra khỏi hai nhân vật
Mã hàng 8935280913264 Tên Nhà Cung Cấp Thái Hà Tác giả Dainin Katagiri Người Dịch Lê Trường Sơn NXB Lao Động Năm XB 2022 Trọng lượng (gr) 380 Kích Thước Bao Bì 23 x 15
Hướng Dẫn Thực Hành 161 Sơ Đồ Kế Toán Hành Chính, Sự Nghiệp (Theo Thông Tư Số:24/2024/TT-BTC) Tác giả: PGS.TS. Võ Văn Nhị Nhà xuất bản: Kinh Tế Thành Phố Hồ Chí Minh Khổ sách:
Nội dung : Lý luận về nhà nước và pháp luật là môn khoa học pháp lý chứa đựng hệ thống các tri thức chung, cơ bản về nhà nước và pháp luật, đặt cơ
キングダム 59 - KINGU DAMU 無謀と言われたギョウ奪取は!? 秦趙連合軍戦、決着!! 朱海平原での激闘を制し、不落の城・ギョウへ入城するも、食糧難に苦しむ秦軍。咸陽から補給部隊が放たれるが、趙軍は国門・列尾で堅くこれを阻む。一進一退の攻防の中、ギョウは激しい飢餓に呑み込まれようとしていた。総大将・王翦に打開の策は…!?
Yêu Con Như Thế Là Vừa Đủ - Điểm Số Không Quan Trọng - Cẩm Nang Nuôi Dạy Trẻ Lớp 3-Vanlangbooks I.Giới thiệu sách Hiện nay, quan niệm và phương pháp giáo dục của phần
Nếu bạn là một nhân viên làm việc quá sức đã hoàn thành công việc từ 8 giờ sáng đến 5 giờ chiều, nếu bạn là một doanh nhân trẻ vẫn chưa thực hiện được
"Old MacDonald had a spooky farm, E-I-E-I-Woo! And on his farm he had ten spooky friends, E-I-E-I-Woo!"A popular nursery rhyme counting book with a Halloween twist! Find and count the ten trick-or-treat characters on the
Nuôi Dạy Bé Trai Theo Cách Mẹ Nhật Cha Mẹ Nhật Dạy Con Tự Lập Phương Pháp Dạy Con Không Đòn Roi * Nội dung không thay đổi. Bìa sản phẩm thay đổi theo từng
Em bé hạnh phúc: Nuôi dạy con tại nhà theo phương pháp Montessori (Tặng kèm Postcard bốn mùa ngẫu nhiên) Công ty phát hành: Thái Hà Tác giả: Susan Mayclin Stephenson Dịch giả: Trần Thy
THÔNG BÁO PHÁT HÀNH CUỐN SÁCH MÙA DÃ QUỲ NỞ RỘ - Giới thiệu về cuốn sách MÙA DÃ QUỲ NỞ RỘ “Mùa dã quỳ nở rộ” lấy bối cảnh ngay tại thành phố Sài
Cánh Buồm Đỏ Thắm (Tái Bản 2018) Một hôm, ông già Ê-giơn đã kể cho cô bé A-xôn câu chuyện về chàng hoàng tử lái con tàu có cánh buồm đỏ thắm đến đón ý
Tâm lý học về sự mất mát - Tìm kiếm giá trị bình yên trong sự đổ vỡ Qua 7 chương sách bạn sẽ tìm thấy sự an lạc và bình yên trên hành trình
Sách - Người thủy thủ già trên hòn đảo lưu đày - Đoàn Giỏi Giữa mênh mông trời nước Côn Đảo, đời sống các tù nhân bị lưu đày hiện ra như những thước phim
A Different Sort Of Normal CHILDREN'S NON-FICTION BOOK OF THE YEAR, THE BRITISH BOOK AWARDS 2022 - SHORTLISTED BLUE PETER BOOK AWARDS BEST BOOK WITH FACTS 2022 - LONGLISTED THE OBSERVER CHILDREN'S BOOK OF THE
GIỚI THIỆU TÁC GIẢ Amy Trương - Một cô gái thích tận hưởng những điều bình dị trong cuộc sống thường nhật, thích viết lách, mộng mơ và dịu dàng. Cô ấy thích kể những
Quỷ Cốc Tử vốn là thế ngoại cao nhân, không màng thế sự. Xót thương trăm họ lầm than bởi binh hỏa phân tranh, nên quyết định tạm gác tu tiên, thao túng ván cờ
Giới thiệu sách Biển Đời Biển Học - Trải Nghiệm Và Suy Tư TỰA Tính đến nay (2025) tôi đã định cư ở Úc gần 45 năm. Trong quãng thời gian đó, tôi đã sống
thumb|[[Cá voi lưng gù (_Megaptera novaeangliae_)]] thumb|[[Hải cẩu báo (_Hydrurga leptonyx_)]] **Thú biển** hay **động vật có vú biển** là các loài thú (động vật có vú) sống dựa vào đại dương và các hệ
**_Thế giới khi loài người biến mất_** (tiếng Anh: _The World Without Us_) là một tác phẩm thuộc thể loại phi hư cấu của nhà báo người Mỹ Alan Weisman. Quyển sách được xuất bản
**Nghiêm Phục** (8 tháng 1 năm 1854 – 27 tháng 10 năm 1921) tự **Kỷ Đạo** (), hiệu **Dũ Dã lão nhân** (), là một sĩ quan quân đội, nhà tư tưởng, nhà giáo dục
thumb|Không gian học tập là những bối cảnh vật lý cho môi trường học tập thuộc mọi loại. thumb|Đại học Simon Fraser , tứ giác học thuật thumb|Cao đẳng Kings, Đại học Cambridge thumb|Phòng máy
**Hiện tượng học** là nhánh triết học nghiên cứu cấu trúc của sự trải nghiệm và _ý thức (structures of experience and consciousness)_. Trên bình diện là một _phong trào triết học (philosophical movement)_, hiện
**Nghiên cứu cận tử** (tiếng Anh: _Near-death studies_) là một lĩnh vực tâm lý học và tâm thần học nghiên cứu sinh lý học, hiện tượng học và dư chấn của trải nghiệm cận tử
là một bộ manga thuộc thể loại chính kịch lãng mạn của Nhật Bản, do Arakawa Naoshi sáng tác và minh họa. Bộ truyện đăng dài kỳ trên tạp chí _Nguyệt san Shōnen Magazine_ của
1. 1Q84 tập 1 Đừng chỉ đọc các trích đoạn nho nhỏ đăng trên những trang báo, tin tức, giới thiệu sách. Hãy mang một quyển về nhà và tự chiêm nghiệm, để thấy được
1. Hạnh Phúc Đến Từ Sự Biến Mất Là sư trụ trì của tu viện Bodhiyana (Giác Thừa) và là Giám đốc tâm linh của Hiệp hội Phật giáo Tây Úc, Ajahn Bram không chỉ
1. Hạnh Phúc Đến Từ Sự Biến Mất Là sư trụ trì của tu viện Bodhiyana (Giác Thừa) và là Giám đốc tâm linh của Hiệp hội Phật giáo Tây Úc, Ajahn Bram không chỉ
1. Hạnh Phúc Đến Từ Sự Biến Mất Là sư trụ trì của tu viện Bodhiyana (Giác Thừa) và là Giám đốc tâm linh của Hiệp hội Phật giáo Tây Úc, Ajahn Bram không chỉ
TIKI KHUYÊN ĐỌC ĐÁNH GIÁ TỪ TIKI.VN: Đừng chỉ đọc các trích đoạn nho nhỏ đăng trên những trang báo, tin tức, giới thiệu sách. Hãy mang một quyển về nhà và tự chiêm nghiệm,
Đừng chỉ đọc các trích đoạn nho nhỏ đăng trên những trang báo, tin tức, giới thiệu sách. Hãy mang một quyển về nhà và tự chiêm nghiệm, để thấy được tài năng của Murakami,
Ngày nay, ăn chay trở nên phổ biến trong xã hội, nó đang dần trở thành một phong cách sống mới – nhẹ nhàng, cân bằng và mang tính tỉnh thức cao. Tuy nhiên, phía
Ngày nay, ăn chay trở nên phổ biến trong xã hội, nó đang dần trở thành một phong cách sống mới – nhẹ nhàng, cân bằng và mang tính tỉnh thức cao. Tuy nhiên, phía
Mô phỏng dựa theo thuyết tương đối rộng về chuyển động quỹ đạo xoáy tròn và hợp nhất của hai hố đen tương tự với sự kiện [[GW150914. Minh họa hai mặt cầu đen tương
nhỏ|348x348px|Tượng _[[Người suy tư_ của Auguste Rodin là một biểu tượng của tư tưởng triết lý.]] **Triết học** (; ) là một ngành nghiên cứu có hệ thống về những vấn đề cơ bản và
nhỏ|Cơ chế khả biến thần kinh là cơ chế giúp thích nghi được với sự biến đổi của môi trường, là khả năng phục hồi và tái tạo, hay học một kỹ năng mới.|273x273px **Thích
_Kẻ bạc gian_ (Le Tricheur), họa phẩm của [[Georges de La Tour, trưng bày tại bảo tàng Louvre, Paris]] **Ngụy biện con bạc**, hay **ngụy biện của tay cá cược**, **ngụy biện Monte Carlo** hoặc
thumb|upright=1.3|Các [[hàm sóng của electron trong một nguyên tử hydro tại các mức năng lượng khác nhau. Cơ học lượng tử không dự đoán chính xác vị trí của một hạt trong không gian, nó
**Chủ nghĩa kinh nghiệm** hay **chủ nghĩa duy nghiệm** (tiếng Anh: **Empiricism**) là một khuynh hướng lý thuyết về tri thức triết học với đặc điểm nhấn mạnh vai trò của trải nghiệm. Trải nghiệm
**Lịch sử của thuyết tương đối hẹp** bao gồm rất nhiều kết quả lý thuyết và thực nghiệm do nhiều nhà bác học khám phá như Albert Abraham Michelson, Hendrik Lorentz, Henri Poincaré và nhiều
thumb|[[Vincent van Gogh, tháng 7 năm 1890, _Đồng lúa và những con quạ_.]] **Tâm lý học mỹ thuật** là một lĩnh vực liên ngành nghiên cứu về quan niệm, nhận thức và đặc điểm của
Từ trường của một thanh [[nam châm hình trụ.]] **Từ trường** là môi trường năng lượng đặc biệt sinh ra quanh các điện tích chuyển động hoặc do sự biến thiên của điện trường hoặc
Một số nhân vật chính và phụ của trong truyện Đây là danh sách các nhận vật trong bộ truyện tranh _Thám tử lừng danh Conan_ được tạo ra bởi tác giả Aoyama Gosho. Các
nhỏ|265x265px|Bức tượng _[[Người suy tư_, Auguste Rodin|thế=]] Thuật ngữ "**Triết học phương Tây**" muốn đề cập đến các tư tưởng và những tác phẩm triết học của thế giới phương Tây. Về mặt lịch sử,
phải|nhỏ|250x250px|Ma trận biến đổi _A_ tác động bằng việc kéo dài vectơ _x_ mà không làm đổi phương của nó, vì thế _x_ là một vectơ riêng của _A_. Trong đại số tuyến tính, một
Thí nghiệm kiểm tra lý thuyết tương đối tổng quát đạt độ chính xác cao nhờ tàu thăm dò không gian [[Cassini–Huygens|Cassini (ảnh minh họa): Các tín hiệu radio được gửi đi giữa Trái Đất
nhỏ|430x430px|BrdU (màu đỏ), thể hiện quá trình neurogenesis trong trung khu dưới hạt (SGZ) của vùng DG hồi hải mã. Hình ảnh minh họa này của Faiz và cộng sự, năm 2005. **Khoa học thần
Dưới đây là **danh sách các quan niệm sai lầm phổ biến**. Các mục trong bài viết này truyền đạt , còn bản thân các quan niệm sai lầm chỉ được ngụ ý. ## Nghệ
**Tâm lý học** () là ngành khoa học nghiên cứu về tâm trí và hành vi, tìm hiểu về các hiện tượng ý thức và vô thức, cũng như cảm xúc và tư duy. Đây
**Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland** hoặc **Vương quốc Liên hiệp Đại Anh và Ireland** () là quốc gia được thành lập ngày 1 tháng 1 năm 1801 khi Vương quốc Đại Anh và
Manga và anime Tokyo Ghoul bao gồm rất nhiều nhân vật giả tưởng được tạo ra bởi mangaka Ishida Sui. Bối cảnh của TG đặt trong một thế giới giả tưởng nơi mà Ghoul -
thumb|right|348x348px|Bìa của bài thơ có chủ đề tiến hóa của [[Erasmus Darwin, _Temple of Nature_ cho thấy một nữ thần vén bức màn bí ẩn của thiên nhiên (bên trong là Artemis). Tượng trưng và
**Tuân Tử** (chữ Hán: ; ) là một triết gia người Trung Quốc sống vào cuối thời Chiến Quốc. Cùng với Khổng Tử và Mạnh Tử, ông được xem là một trong ba nhà tư
thumb|upright=1.35|right|alt=Bản đồ toàn cầu về sự tăng nhiệt độ nước biển từ 0,5 đến 300 độ Celsius; nhiệt độ đất liền tăng từ 10000 đến 20000 độ Celsius; và nhiệt độ vùng Bắc cực tăng
**Alix của Hessen và Rhein** (tiếng Đức: _Alix von Hessen und bei Rhein_; tiếng Anh: _Alix of Hesse and by Rhine_; 6 tháng 6 năm 1872 – 17 tháng 7 năm 1918), còn được gọi
**Giả thuyết ngoài Trái Đất** (**ETH**) đề xuất rằng một số vật thể bay không xác định (UFO) được giải thích tốt nhất là tàu vũ trụ vật lý nằm dưới quyền điều khiển của
**Thành Cát Tư Hãn** (; tên thật: **Temüjin**; phiên âm Hán-Việt: **Thiết Mộc Chân**; tháng 8 năm 1227) là người sáng lập và khả hãn đầu tiên của Đế quốc Mông Cổ. Sau khi dành
Trong vật lý học, **thuyết tương đối hẹp** (**SR**, hay còn gọi là **thuyết tương đối đặc biệt** hoặc **STR**) là một lý thuyết vật lý đã được xác nhận bằng thực nghiệm và chấp
_Cuốn [[The Compendious Book on Calculation by Completion and Balancing_]] Từ _toán học_ có nghĩa là "khoa học, tri thức hoặc học tập". Ngày nay, thuật ngữ "toán học" chỉ một bộ phận cụ thể
Một [[bản đồ não tướng học về bộ não người có từ năm 1894. Não tướng học là một trong những nỗ lực đầu tiên liên hệ những chức năng tinh thần với những phần
nhỏ|_Nguyên nhân:_ Kết quả một cuộc khảo sát dư luận tại 31 quốc gia trong cộng đồng người dùng Facebook về [[nguyên nhân gây biến đổi khí hậu (thực hiện bởi Chương trình Truyền thông
nhỏ|"Quy tắc của danh dự - Một trận đấu tay đôi tại The Bois De Boulogne, gần Paris, tranh khắc trên gỗ của Godefroy Durand tháng 1, 1875) **Đấu tay đôi** là một trận đấu
nhỏ|Những nghiên cứu phủ nhận quá trình ấm lên toàn cầu do con người gây nên được kiểm duyệt bởi hội đồng chuyên gia là gần như không tồn tại trong khoảng 2013-14. Hơn 99.99%
right|thumb|[[Phân tầng xã hội truyền thống của những nước phương tây trong thế kỷ XV]] right|thumb **Giáo hội và nhà nước ở châu Âu thời trung cổ** nêu rõ sự tách biệt nguyên tắc phân
nhỏ|phải|Loài lợn rừng Brazil ([[lợn peccary môi trắng) vốn phân bố rộng khắp vùng rừng rậm Nam Mỹ nhưng đến nay chúng đã bị suy giảm nghiêm trọng và được xếp vào danh sách các
nhỏ| [[Boris Karloff trong bộ phim _Frankenstein_ năm 1931 của James Whale, dựa trên cuốn tiểu thuyết năm 1818 của Mary Shelley. Con quái vật được tạo ra bởi một thí nghiệm sinh học không
Hình chụp lỗ thủng ozon lớn nhất ở [[Nam Cực từ trước đến nay vào tháng 9 năm 2000.]] **Sự suy giảm tầng ozon** bao gồm hai sự kiện liên quan được quan sát thấy