✨SÂN KHẤU KHỦNG BỐ - John Hutnyk - Lý Hoàng Minh Uyên dịch – Lyceum

Ngày dự kiến phát hành: 30/08/2025

Cuốn sách bắt đầu từ một hình ảnh ám ảnh: chiếc xe buýt hai tầng bị phá hủy trong vụ đánh bom London năm 2005, bên hông vẫn còn nguyên dòng quảng cáo cho một bộ phim kinh dị sắp chiếu: “Hoàn toàn khủng b, táo bạo và rực rỡ.” Hình ảnh ấy – một sự trùng hợp rợn người – trở thành khởi điểm cho một hành trình phân tích không khoan nhượng về cách mà khủng b, âm nhạc, và chủ nghĩa phân biệt chủng t** bị sân khấu hóa trong thời đại truyền thông toàn trị. Hutnyk không chỉ dừng lại ở hiện tượng; ông lật tẩy cả cấu trúc của những hình ảnh ấy: Ai là đạo diễn? Ai viết kịch bản? Và tại sao những “người khác” – luôn bị đẩy vào vai diễn “kẻ đe dọa”?

Điều đáng sợ không phải là hình ảnh bạo lực, mà là sự lặp lại của những hình ảnh ấy đến mức trở thành nền — thành nhạc nền, thành meme, thành điều mà ta lướt qua khi chờ xe buýt hay mở một playlist trên Spotify. Âm nhạc, tưởng như là nơi trú ẩn cuối cùng của tự do biểu đạt, trong phân tích của Hutnyk, lại trở thành một công cụ hai mặt: vừa là phương tiện phản kháng, vừa bị đồng hóa vào guồng máy kiểm soát. Một đoạn rap có thể bị gọi là “ca từ cảm tử”. Một MV có thể bị gỡ bỏ vì “kích động”. Một nghệ sĩ có thể bị biến thành biểu tượng – rồi bị đạp đổ bởi chính hệ thống đã tôn vinh họ.

Nhưng Sân khấu khủng bố không chỉ là một bản cáo trạng. Đó là một lời mời bước vào vùng nhiễu — nơi mọi thứ đều có thể là biểu tượng, nơi mọi lời giải thích đều khả nghi, và nơi mà điều quan trọng không phải là “Bằng chứng đâu?” mà là “Vì sao ta lại tin vào điều này?”. Hutnyk lật lại cả cách các nhà lý luận lừng danh như Žižek, Spivak, Derrida tiếp cận chiến tranh và khủng b*, chỉ ra sự im lặng lạ lùng trong những khái niệm tưởng chừng sắc bén. Ông không bài bác, mà đặt họ trở lại chính giữa cuộc sân khấu hóa mà họ cũng không thể thoát ra hoàn toàn.

Điểm đặc biệt của cuốn sách là cách nó kết nối lý thuyết với văn hóa đại chúng mà không hạ thấp cả hai. Những gì tưởng như là chi tiết “trôi” – như nhạc nền trong các buổi thẩm vấn ở Guantánamo, hay mặt nạ trong một đoạn quảng cáo pop – đều được Hutnyk đưa trở lại bối cảnh, khiến người đọc không thể tiếp tục xem đó là những ngẫu nhiên. Tất cả đều là dấu vết – của một cuộc chiến không cần tuyên bố, chỉ cần thao túng ký ức tập thể.